720. Direkt İşçilik Giderleri Hesabı :
Bu giderler esas üretim gider yerleri ile ilgili olup, belli bir mamül veya hizmetin üretim maliyetine doğrudan doğruya yüklenebilen işçilik giderlerini kapsar. Bu giderler hangi mamül veya mamül grubu için harcandığı izlenebilen ve herhangi bir dağıtım anahtarına gerek duymadan, işçi başına düşen çalışma süresi ölçülebilen işçilik giderlerinden oluşur.
72 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ
Bu grup mal veya hizmetin üretim maliyetine doğrudan doğruya verilebilen işçilik giderleri ile ilgili gider yansıtma ve fark hesaplarından oluşur.
Bu bölümde aşağıdaki hesaplar yer alır.
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ
721 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ YANSITMA
722 DİREKT İŞÇİLİK ÜCRET FARKLARI
723 DİREKT İŞÇİLİK SÜRE ( ZAMAN ) FARKLARI
720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ HESABI
a.Niteliği
Bu giderler esas üretim gider yerleri ile ilgili olup, belli bir mamul veya hizmetin üretim maliyetinde doğrudan doğruya yüklenebilen işçilik giderlerini kapsar. Bu giderler hangi mamul veya mamul grubu için harcandığı izlenebilen ve herhangi bir dağıtım anahtarına gerek duymadan, işçi başına düşen çalışma süresi ölçülebilen işçilik giderlerinden oluşur.
Açıklamalardan görüleceği üzere, işçi ücret ve giderlerinden "720 Direkt İşçilik Giderleri Hesabı"na yazılacak tutar, esas üretim gider yerlerinden (bazı sektörlerde yardımcı üretim gider yerleri de bu hesabı kapsamdadır)çalışan işçilere ait bazı işçilik giderleridir.İşçilik giderlerinin direkt sayılabilmesi için, üretilen mamul veya hizmetin üretim maliyetine doğrudan doğruya yüklenebilir nitelikte olması gerekir.
Uygulamada bu konuda bir birliğin olmadığı, direkt işçilik giderleri kapsamına farklı işçilik giderlerinin alındığı gözlemlenmektedir. Bazı sektörlerde, esas üretim gider yerinde çalışan işçilere ait her türlü işçilik giderleri "Direkt İşçilik" sayılırken, bazı sektörlerde bu konuda hassas davranılmakta ve sadece mamul veya hizmet maliyetine doğrudan yüklenebilen esas işçilikler (normal ücretler), fazla çalışma ücreti (zamsız kısmı) gece primi, üretim primi gibi, çalışma saati ile ilişkili giderler direkt sayılmaktadır.Bu işletmelerde esas üretim gider yerinde çalışan işçilerinin ikramiyeleri, hafta tatili ve genel tatil ücretleri, izin ücretleri, sosyal güvenlik işveren payları, her türlü sosyal yardımlar endirekt işçilik sayılmakta ve "Gele Üretim Giderleri" hesabına kaydedilmektedir.yardımcı hizmet gider yerinde çalışan işçilerin her türlü giderlerin hiç tartışmasız endirekt sayılmakta ve "Genel Üretim Giderleri" hesabında muhasebeleştirilmektedir.
İşçi ücret ve giderleri, işçilerin çalıştığı gider yerleri göz önünde bulundurularak fonksiyon gider hesaplarına kaydedilir. Bu ilişki çeşit ve üretim yerleri bakımından aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
Tablodan da görüleceği üzere "720 Direkt İşçilik Giderleri" hesabına sadece esas üretim gider yerinde çalışan işçilerin çalışma saati ile ilişkili olan işçilik giderleri kaydedilmektedir.Üretim fonksiyonu ile ilgili olan ve üretim gider yerlerinde çalışan işçilerin diğer işçilikleri ise "730 Genel Üretim Giderleri" hesabına kaydedilmektedir.Ancak daha önce de vurgulandığı gibi uygulamada, bazı sektörlerde esas üretim gider yerlerinde çalışanların tüm işçilik giderleri sayılmaktadır.
b.İşleyişi
Dönem içinde esas üretim gider yerinde çalışan işçilere ait direkt işçilik giderler tahakkuk ettikçe bu hesaba borç "381 Gider Tahakkukları" veya "335 Personele Borçlar" ve diğer ilgili hesaplara alacak yazılır. Eş zamanlı kayıt sistemi gereği, düzenlenen muhasebe fişinde, ayrıca gider çeşidi ve gider yeri kodu yazılır.
