710. Direkt İlkmadde Ve Malzeme Giderleri :
Bu giderler, esas üretim gider yerleri ile ilgili olup, mamülün bünyesine giren, mamülün temel öğesini oluşturan ve mamülün bünyesine doğrudan yüklenebilen maddelerin kullanımı fiili tutarlarla bu hesapta izlenir. Üretimde kullanılmayan ve satılan ilkmadde ve malzemenin maliyeti bu hesapta izlenmez.
İşleyişi :
Dönem içinde üretimde kullanılmak üzere ana ve yardımcı üretim yerlerinde ambardan çekilen direkt maddeler bu hesabın borcuna, "150- İlkmadde ve Malzeme Hesabı"nın alacağına kaydedilir. Eş zamanlı kayıt sistemi uygulayan işletmelerde giderlerin tahakkuk kaydının yapılmasını sağlamak üzere düzenlenen fişde, gider çeşidi ile gider yeri kodunun yazılması esastır.
Hesapla ilgili yapılan düzeltmeler hesabın alacağına kaydedilir. Dönem sonlarında hu hesap, "711- Direkt İlkmadde ve Malzeme Yansıtma Hesabı" ile karşılaştırılarak kapatılır.
71-DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ
Bu grupta yer alan hesaplar, üretilen mamulün bünyesine ana madde olarak katılan v hangi mamulden ne kadar tüketildiği, ekonomik bakımdan ayrı olarak izlenebilen ilk madde ve malzemelerle ilgili gider, yansıtma ve fark hesaplarını kapsar.
Bu grupta aşağıdaki hesaplar yer alır.
710 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ
711 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ YANSITMA
712 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME FİYAT FARKI
713 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME MİKTAR FARKI
710 DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ
a.Niteliği
Bu giderler, esas üretim gider yerleri ile ilgili olup, mamulün bünyesine giren, mamulün temel öğesini oluşturan ve mamulün bünyesine doğrudan yüklenebilen maddelerin kullanımı fiili tutarlarla bu hesapta izlenir(3). Üretimde kullanılmayan ve satılan ilk madde ve malzemenin maliyeti bu hesapta izlenmez.
b.İşleyişi
Dönem içinde üretimde kullanılmak üzere ana ve yardımcı üretim yerlerinde ambardan çekilen direkt maddeler bu hesabın borcuna, "150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı"nın alacağına kaydedilir. Eş zamanlı kayıt sistemi uygulama işletmelerde giderlerin tahakkuk kaydının yapılmasını sağlamak üzere düzenlenen fişte, gider çeşidi ile gider yeri kodunun yazılması esastır.
Hesapla ilgili yapılan düzeltmeler hesabın alacağına kaydedilir. Dönem sonlarında bu hesap, "711 Direkt İlk Madde ve Malzeme Yansıtma Hesabı" ile karşılaştırılarak kapatılır.
i.Açıklamalardan da görüleceği üzere üretilen ürünün bünyesine doğrudan yüklenebilen ilk madde ve malzeme giderleri doğdukları anda bu hesaba borç yazılır.
"150 İlk Madde ve Malzeme" stoklarından, kullanılmak üzere "hammadde istek fişleri" ile esas üretim gider yerlerine direkt ilk madde ve malzeme gönderildikçe bu hesap borçlandırılır, "150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı" alacaklandırılır
"710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri Hesabına" yazılacak tutarlar, ürünün üretildiği esas üretim gider yerleri tarafından tüketilen direkt ilk madde ve malzeme bedelleridir.Yardımcı hizmet gider yerlerinin kullandığı ilk madde ve malzemeler, "endirekt malzeme" niteliğinde olduğundan bu hesaba değil "730 Genel Üretim Giderleri" hesabına kaydedilir.
Esas üretim gider yerlerini tükettiği her malzeme de direkt ilk madde ve malzeme niteliği taşımayacağından malzeme tüketim giderlerinin tamamı "710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri" hesabına yazılmayacaktır.
Bu kitapta 06 olarak kodladığımız endirekt malzemeler esas üretim gider yerlerinde kullanıldığında "710" numaralı hesaba değil "730" numaralı hesaba yazılmalıdır.
O halde gider çeşitlerinden "0 İlk madde ve malzeme giderleri" grubundaki,
"01 Direkt ilk madde ve malzeme kullanımları" ve
"03 Üretimle ilgili dışarıya yaptırılan işler"
kalemleri esas üretim gider yerleri ile ilgili olduğundan, doğduklarında "710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri" hesabına borç yazılır.
"03 Üretimle İlgili Dışarıya Yaptırılan İşler" hesabı üretim işleminin bir bölümü fason olarak dışarıya yaptıran, üretim işlemlerinin geri kalan kısmını bizzat kendisi gerçekleştiren işletmelerde kullanılır.
Malzemenin verilmesi ve tüm üretim işlemlerinin fason olarak dışarıya yaptırılması durumunda verilen malzeme "010 İlk Madde Kullanımı" hesabına, fason imalat için ödenen tutar ise, " 360 Fason İmalat İşleri Ücretleri" hesabına alınır.710 ve 730 no.lu hesaplara alınan söz konusu tutarlar ya 711 ve 731 no.lu hesaplar karşılığında 151 no.lu hesabın aracılığı ile ya da doğrudan doğruya mamul stoklarına aktarılır.,
Eş zamanlı kayıt yöntemi uygulandığı için, aynı anda 01-03 numaralı gider çeşidi hesaplarına ve esas üretim gider yerlerine de borç yazılır.Bu ilişki aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
