BİNEK ARAÇLARININ GİDERLERİNE GETİRİLEN GİDER KISITLAMASI

07.12.2019 Tarih ve 30971 Sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan “7194 Sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile binek araçların alımında ödenen ÖTV ve KDV tutarı, araç bedellerinin amortismanı ve bu araçlara ilişkin akaryakıt, bakım-onarım, sigorta gibi harcamaların gider olarak dikkate alınmasına 01.01.2020 tarihinden itibaren binek araçların giderlerine sınırlamalar getirilmiştir.

Binek araçlara uygulanacak olan gider kısıtlaması, gelir vergisi, kurumlar vergisi ve serbest meslek kazancı olanlara getirilmiştir.

1 Ocak 2020 tarihinden başlayan vergilendirme dönemlerine uygulanmak üzere Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yeni düzenlemeler uyarınca;

• Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 Türk lirasına kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 140.000 TL tutarındaki kısmının gider olarak dikkate alınabileceği,
• Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70’inin indirilebileceği, %30’luk kısmını ise KKEG olarak işleme tabi tutulacaktır.
• Gider olarak dikkate alınacak %70’lik tutarların üzerindeki %30’luk tutarlar gider olarak dikkate alınmayacak ve ayrıca bu aşan tutarlara ilişkin KDV’ler de KDV beyannamesinde indirim konusu yapılmayacaktır.
• Binek otomobil alışında ödenen ÖTV ve KDV ‘nin gider yazılmasının tercih edilmesi halinde bu vergilerin toplamının 140.000 TL’yi aşan kısmı KKEG olarak işleme tabi tutulacaktır. (Gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 140.000 TL,) (GVK Mad. 40/1)
• Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 160.000 TL’yi, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 300.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmının gider yazılabileceği, bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutarın dikkate alınacağı, (Amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 160.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 300.000 TL) (GVK Mad. 40/7)

• ÖTV ve KDV hariç ilk iktisap bedeli 160.000 TL’yi, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı 300.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin, her birine ilişkin ayrılan amortismanın bu tutarlara isabet eden kısmını aşan tutarı, vergiye tabi ticari kazancın tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir. Kanundaki düzenlemeler uyarınca 5.500 TL’lik aylık kira gideri sınırı ile % 70’lik oran sınırı hariç yukarıda belirtilen tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacaktır.  

         Gider kabul edilen amortisman tutarı ile ilgili Maddede “Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır” hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla, binek otomobil hangi yıl satın alındıysa o yılda geçerli olan tutarlar dikkate alınacak ve itfa süresi boyunca gider kabul edilen amortisman tutarı buna göre hesaplanacaktır.

         Kanunun yayımından önce alınmış ya da kiralanmış olsa bile tüm binek otomobillerin 2020 yılı başından itibaren kira giderlerine aylık 5.500 TL ve diğer giderlerine de %70 sınırı uygulanması gerekmektedir.

         Finansal kiralama kapsamında aktifleştirilen kullanım hakkı; Vergi Usul Kanunu ve ilgili genel tebliğlerde bu iktisadi kıymet için tespit edilmiş amortisman sürelerinde amorti edilecektir.  

         Araç alımında kullanılan krediler nedeniyle katlanılan finansman giderlerinin (faiz ve kur farkı) aracın iktisap edildiği yılın sonuna kadar olan tutarının araç maliyetine dahil edilmesi zorunlu olmakla birlikte, takip eden yıllardaki faiz ve kur farklarının maliyete ilave edilmek yerine doğrudan gider yazılması mükellefin tercihine bırakılmıştır. Bu şekilde doğrudan giderleştirilen taşıt kredisi faiz ve kur farklarının %70’lik sınır dikkate alınarak giderleştirilmesi gerekmektedir.

     Bundan dolayı firmaların binek araçlarında uygulamaya konulan gider kısıtlaması kapsamında gider olarak kabul edilmeyecek olan %30’luk KDV dahil kısmının KKEG olarak beyanname üzerinde gösterebilmeleri için nazım hesaplarda veya 689 hesap altında açacakları tali hesaplarda takip etmelerinde fayda vardır.

Bilgilerinize sunar, iyi çalışmalar dileriz.

Saygılarımızla,

Yakup UYGUN  – İbrahim ÖNER