YURDA GETİRİLEN İHRACAT BEDELLERİNİN %80’İNİN BOZDURULMA ZORUNLULULUĞUNUN KALDIRILMASI

2018-32/48 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) ile 4 Eylül 2018 tarihinden itibaren altı ay süre ile ihracat bedellerinin 180 gün içerisinde Türkiye’ye getirilme ve % 80’nın bankaya bozdurma zorunluluğu getirilmiş, daha sonra 3 Mart 2019 tarihli ve 30703 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2019-32/53 Tebliğ ile bu süre 4 Eylül 2019 tarihine, 31 Ağustos 2019 tarihli ve 30874 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2019-32/55 Tebliğ ile de 4 Mart 2020 tarihine kadar daha uzatılmıştı.

31.12.2019 Tarih ve30995 (5.Mükerrer) Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2019-32/56 sayılı Tebliğ ile ihracat bedellerinin en az %80’inin bankaya satılma zorunluluğu kaldırılmıştır.

31 Aralık 2019 tarihli 5. mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan 2019-32/56 sayılı Tebliğ (Yeni Tebliğ) ile 2018-32/48 Tebliğ’de yapılan değişiklikler aşağıdadır.

MADDE 1 – 4/9/2018 tarihli ve 30525 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) (Tebliğ No: 2018-32/48)’in 3 üncü maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.

“(1) Türkiye’de yerleşik kişiler tarafından gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedeller, ithalatçının ödemesini müteakip doğrudan ve gecikmeksizin ihracata aracılık eden bankaya transfer edilir veya getirilir. Bedellerin yurda getirilme süresi fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günü geçemez.”

“(3) İhracat bedellerinin beyan edilen Türk parası veya döviz üzerinden yurda getirilmesi esastır. Ancak, döviz üzerinden yapılacağı beyan edilen ihracat karşılığında farklı bir döviz cinsinin veya Türk parası üzerinden yapılacağı beyan edilen ihracat karşılığında döviz getirilmesi mümkündür.”

“ğ) Banka Ödeme Yükümlülüğü (BPO).”

MADDE 2 – Aynı Tebliğin 5 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan “getirilerek bir bankaya satılması” ibareleri “getirilmesi” şeklinde değiştirilmiş,  dördüncü fıkrasında yer alan “getirilerek bankalara satılması” ibaresi “getirilmesi” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(5) İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin vade bitiminden itibaren 90 gün içinde yurda getirilmesi zorunludur.”

MADDE 3 – Aynı Tebliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “getirilerek, bankalara satılmasından” ibaresi “getirilmesinden” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “ve satışının yapılmasını” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 4 – Aynı Tebliğin 7 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan “veya görünmeyen işlemlere ilişkin hükümler çerçevesinde döviz transferi talepleri” ibareleri ve üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmış, dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve beşinci fıkrada yer alan “Üçüncü ve” ibaresi ile aynı fıkranın son cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

“(4) Dış ticaret mevzuatı hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilen mal ihraç ve ithalinde, tarafların aynı kişiler olması ve ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması kaydıyla, mal ihraç ve ithal bedellerinin bankalarca mahsubuna ilişkin esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir.”

MADDE 5 – Aynı Tebliğin 8 inci maddesine birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş, mevcut fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(2) Bankalarca söz konusu bedellerin yurda getirildiğine dair EK-1’de yer alan İhracat Bedeli Kabul Belgesi düzenlenir.”

“(7) Mücbir sebeplerin varlığı nedeniyle Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce verilen 24 aylık ek sürenin sonunda mücbir sebebin devamının belgelenmesi halinde açık ihracat hesabının kapatılmasına ilişkin talepler Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından incelenip sonuçlandırılır.”

MADDE 6 – Aynı Tebliğin 9 uncu maddesinin başlığı “Mücbir sebep ve haklı durum halleri” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) Mücbir sebep halleri dışında kalan, ancak bedel getirme süreleri içerisinde ihracat bedelinin yurda getirilmesine engel olan ve resmi kayıtlarla tevsik edilebilen durumlar Vergi Dairesi Başkanlıkları veya Vergi Dairesi Müdürlüklerince haklı durum olarak değerlendirilebilir.”

MADDE 7 – Aynı Tebliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(1) Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla;

a) 30.000 ABD dolarına kadar noksanlığı olan ihracat hesapları doğrudan bankalarca ödeme şekline ve toplam beyanname tutarına olan oranına bakılmaksızın,

b) 30.000 ABD dolarından yüksek olmakla birlikte 100.000 ABD doları veya eşitini aşmayan, beyanname veya formda yer alan bedelin %10’una kadar noksanlığı olan (sigorta bedellerinden kaynaklanan noksanlıklar dahil) ihracat hesapları doğrudan bankalarca ödeme şekline bakılmaksızın,

c) 200.000 ABD doları veya eşitini aşmamak üzere, 9 uncu maddede belirtilen mücbir sebep ve haklı durum halleri göz önünde bulundurulmak suretiyle beyanname veya formda yer alan bedelin % 10’una kadar açık hesaplar ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce,

terkin edilmek suretiyle kapatılır.”

“(3) Birinci fıkra kapsamında bankalarca yapılabilecek terkin işlemleri 8 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen 90 günlük ihtarname süresi içerisinde ilgili Vergi Dairesi Başkanlıkları veya Vergi Dairesi Müdürlüklerince gerçekleştirilir.”

MADDE 8 – Aynı Tebliğin 12 nci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 9 – Aynı Tebliğe 12 nci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte açık bulunan ihracat hesapları için, bu Tebliğin ihracatçı lehine olan hükümleri uygulanır.

(2) İhracat bedellerinin takip edileceği bilgi sistemi Hazine ve Maliye Bakanlığınca uygulamaya alınana kadar 8 inci maddenin ikinci fıkrasında yer alan İhracat Bedeli Kabul Belgesi yerine bankalarca Döviz Alım Belgesinin kullanılması mümkündür.” 

MADDE 10 – Aynı Tebliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 11 – Aynı Tebliğe ekte yer alan EK-1 eklenmiştir.

MADDE 12 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 13 – Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

Yeni Tebliğ’le bu bölüme bankalarca, söz konusu bedellerin yurda getirildiğine dair “İhracat Bedeli Kabul Belgesi” isimli formun doldurulması gerektiğine ilişkin hüküm eklenmiştir. Forma ulaşmak için aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/12/20191231M5-3-1.pdf

Bilgilerinize sunar, iyi çalışmalar dileriz.

Saygılarımızla,

Yakup UYGUN – İbrahim ÖNER